Cắm dùi Wall Street

Cách đây một tháng, khích động vì tạp chí Adbuster, trụ sở ở Vancouver, Canada, chuyên cổ võ, bênh vực dân thấp cổ bé họng, người tiêu thụ thiệt thòi, mong đổi mới chiều hướng văn hóa . . ., những buổi tập dưỡng sinh như Yoga, Thái cực quyền của một nhóm nhỏ ở công viên Zù-có-tì (Zuccotti), đối diện tòa đô sảnh Nữu Ước, đã biến thành cuộc biểu tình lớn bày tỏ nỗi phẫn uất trước tình trạng kinh tế suy thoái, sinh viên tốt nghiệp nhưng tìm không được việc làm, nợ học phí không trả nổi . . . !

Nguyên nhân chính khởi nguồn từ năm 2008 khi kinh tế suy trầm vì tình trạng nợ non (sub prime) vỡ ra, các nhà băng lớn như Lehman Brothers, Golden Sachs, Bank of America . . . đều lâm tình trạng sắp phá sản làm chính phủ Mỹ sợ ảnh hưởng dây chuyền đã bơm tiền vô để cứu vớt. Nhưng sau đó vào mùa lễ cuối năm, những nhà băng này khỏe hơn, lại đem chia tiền thưởng (bonus) hậu hĩ lên đến bạc triệu cho nhân viên, trong khi chủ nợ chính là dân đóng thuế vẫn không khá hơn phải thắt lưng buộc bụng, làm nhiều người căm giận ! Mới đây chuyện Bank of America tuyên bố sẽ bắt khách hàng trả thêm 5 đô la mỗi tháng khi rút tiền từ thẻ debit đã đổ thêm dầu vào lửa.

Cuộc biểu tình này được gọi là Cắm dùi Wall Street (Occupy Wall Street) vì quyết tâm gây tiếng vang đòi hỏi trừng phạt bọn tài phiệt được dung dưỡng trong trung tâm tài nhánh của nước Mỹ cho đến khi đạt kết quả !

Thoạt đầu , giới trẻ võ trang với lương khô, quần áo ấm, lều vải, túi ngủ . . .điện thoại di động Iphone, điện toán cầm tay Ipads . . .để liên lạc , kết nối mạng Cắm dùi với nhau. Sau đó những người lớn thuộc các thành phần khác, tổ chức nghiệp đoàn cũng gia nhập.Họ tự xưng là thành phần đại đa số 99 % trung lưu, nghèo khó . . . trên nước Mỹ chống lại thiểu số 1% tài phiệt, giàu có.

Cho đến nay, những cuộc Cắm dùi kiểu này đã lan rộng từ ổ tài chánh chóp bu tại Wall Street ra phố phường, Main Street, khắp nước Mỹ. Sau đó, đã lan tới trên 900 thành phố lớn, nhỏ của hơn 80 quốc gia trên thế giới ! Dữ dội nhất là cuộc xuống đường đập phá, đốt xe cô, tài sản . . . tại thủ đô La mã, Ý hôm cuối tuần này !

Ở nam Cali, cuộc xuống đường lớn nhất dĩ nhiên phải cắm ngay tại thành phố Los Angeles. Trong hai tuần đầu một gia đình sắp bị Bank of America xiết nhà. Khổ chủ đã đến tham dự, kêu cứu và đã được dân Cắm dùi kéo đến biểu tình phản đối dữ dội trước căn biệt thự trị giá 26 triệu đô la của viên sếp lớn hệ thống ngân hàng này. Cuối cùng, tin tức cho hay trường hợp xiết nhà của bà đã được giải quyết êm đẹp !

Vùng San Diego, Riverside . . . chỉ lèo tèo chút đỉnh gọi là góp mặt. Phần chính quyền vẫn cho cảnh sát đứng ngoài chờ đợi, canh chừng, chuẩn bị ứng chiến chống nổi loạn. Ở NY, khi đoàn Cắm dùi cùng ngồi xuống chận lưu thông trên cầu Brooklyn thì CS đã nhào vô can thiệp và bắt giữ hơn 700 người ! Nếu không có gì xảy ra, người ta đoán CS sẽ kiên nhẫn đứng ngoài chờ ông thần Mùa đông giúp đỡ. Liệu gió lạnh, tuyết rơi có làm dân Cắm dùi run , xẹp đi, hay đã chuẩn bị trường kỳ qua tới mùa Xuân ?

Dư luận than phiền sân Cắm dùi xả dàn ăn nhậu, phi xì ke, nhạc nhí tưng bừng, vô tổ chức như Woodstock, đại hội híp-py, thời 60. Dĩ nhiên trong không khí đông đảo, hỗn độn như vậy nhiều thành phần cơ hội chủ nghĩa, bất hảo, trộm cắp, gây tội ác . . . cũng nhào vô ăn ké để vừa tránh cảnh sát tầm nã, vừa hưởng thụ các phương tiện, đồ ăn chùa . . . Những càm ràm công viên Zù-có-ti luôn tối thiểu có 400 người biểu tình ăn dầm nằm dề tại chỗ, không giữ vệ sinh cá nhân, để nơi này trở nên bẩn thỉu, sặc mùi hôi thối tựa cống rãnh làm chủ nhân đã yêu cầu cảnh sát tống cổ dân Cắm dùi vào sáng thứ 6 ngày 14 tháng 10. Nhưng sau đó lệnh trục xuất được tạm hoãn, sau khi dân Cắm dùi cùng nhau lau chùi, dọn dẹp và cương quyết không rút lui khỏi đây.

Một số người bảo thủ, phe Cộng hòa nói đoàn Cắm dùi này là sản phẩm của phe Dân chủ, cấp tiến bắt chước kiểu đảng Trà (Tea Party). Đầu năm ngoái, đảng Trà vốn do những người cực hữu biểu tình lên tiếng đòi chính phủ phải điều hành hữu hiệu, thu nhỏ , cắt giảm chi tiêu và thuế. Sau cuộc bầu cử tháng 11 năm 2010, một số dân biểu mới vô quốc hội là người của đảng Trà. Trước đó, đảng Cà phê (Cofee party) do một phụ nữ Dân chủ đứng lên khởi xướng nhóm họp trong tiệm cà phê để đối lại đảng Trà đã được truyền thông nhắc đến. Nhưng bẵng đi một thời gian không thấy xuất hiện nữa.Có người cũng nghi tổng thống Obama muốn quốc hội, gồm đa số Cộng hòa, tăng thuế những tổ hợp, tỉ phú, triệu phú, người giàu có lợi tức trên 250 ngàn 1 năm không thành công nên tung đám Cắm dùi ra để chống giới tài phiệt, tổ hợp, tỉ phú . . . ? Dân Cắm dùi thu được khá nhiều cảm tình của quần chúng, nhất là giới cấp tiến. Có người gửi quà, đồ ăn hậu hĩ thân tặng. Tổng cộng cho đến cuối tuần rồi, nhóm ở Wall Street đã quyên được gần 300 ngàn đô la , đa số từ trên mạng !

Ngoài đủ thứ các đòi hỏi hằm bà lằng xắng cấu, sau đây là vài đòi hỏi chính , nhưng hơi không tưởng, của họ :

- Bảo đảm lương tối thiểu cho công nhân là 20 đô la / 1 giờ (trong khi lương công nhân mới vô vừa được nghiệp đoàn thương lượng với công ty sản xuất xe GM là 16 đô !)

- Chấm dứt nền kỹ nghệ sử dụng nhiên liệu (gồm máy móc , phi cơ, xe hơi . . .) khai thác từ năng lượng hóa thạch.

- Biên giới các quốc gia phải mở rộng để mọi người tự do ra vô sinh sống và làm việc tùy ý.

- Cung cấp 1 ngàn tỉ đô la cho việc xây dựng các hạ tầng cơ sở.

- Cung cấp 1 ngàn tỉ đô la để tu bổ hệ thống môi trường sinh thái ! (Thí dụ như để sông ngòi tự nhiên chảy).

- Giáo dục đại học miễn phí cho mọi người.

- Xóa bỏ nợ nần cho các nước, mọi người khắp toàn cầu.

- . . .

Dự đoán cuối tháng này sẽ có đồng loạt những cuộc xuống đường vĩ đại khắp thế giới gọi là Diễn hành Toàn cầu RobinHood (Tên một hiệp sĩ áo vải thời Trung cổ Anh, chuyên cướp của người giàu rồi cho lại dân nghèo) để biểu dương ảnh hưởng với G-20, Hội nghị Thượng đỉnh Hoạch định Kinh tế Toàn cầu của 20 nước giầu có vào đầu tháng 11.

Cắm dùi và xuống đường thế này có chận đứng được lòng tham của giới tài phiệt ? Đây là khởi đầu của cuộc đấu tranh mới giữa hai giai cấp giàu, nghèo ? Dân Cắm dùi sẽ vươn lên thành một tổ chức có sức mạnh chính trị mới ? Xin hãy chờ xem.

Vi Sơn